Przekazywanie dzieciom i młodzieży języka naszych przodków oraz krzewienie kultury i tradycji narodu polskiego odgrywa istotną rolę w wychowaniu i kształtowaniu patriotycznych postaw młodego pokolenia. Jest ono dla nas, jak powiedział nasz Wielki Polak Jan Paweł II, „ przyszłością świata i naszą nadzieją”...
Polacy zawsze starali się zachować polską mowę, wiarę i tradycje. Pierwsze lata pobytu na australijskiej ziemi polska społeczność poświęcała nie tylko na zdobywaniu warunków bytowych ale również na tworzeniu placówek oświatowych, które pozwoliłyby ich dzieciom na poznanie języka , historii i tradycji ich ojców...
Pierwsza szkoła sobotnia powstała w 1952 roku w Bentalla. Prowadził ją wówczas ks. F. Woźniczak oraz Apolonia Sikora. W latach pięćdziesiątych utworzono także szkoły w St. Albans, Dandenong, Melbourne i Essendon, które istnieją po dzień dzisiejszy.
W Kronice Federacji 1962 – 1992 znajduje się wiele istotnych faktów dotyczących polskiego szkolnictwa, które zajmowało znaczące miejsce w działalności Federacji...[...] „Ważnym odcinkiem działalności Federacji było szkolnictwo polskie w Wiktorii. Pracą szkół koordynował referent szkolny Tomasz Ostrowski. Istniało wówczas 10 szkół sobotnich prowadzonych przez organizacje zrzeszone w Federacji. Skupiały one w 1964 roku około 480 dzieci i 25 nauczycieli. Referat sprowadzał dla szkół pomoce naukowe, ustalał programy nauczania i uczestniczył w pracach Komisji Oświatowej Polonii Australijskiej. Referat szkolny wydawał okólniki – komunikaty i publikował artykuły propagujące szkolnictwo polskie w Australii. Rozprowadzano wśród nauczycieli poradnik pedagogiczny „Wychowanie Ojczyste” wydawany przez Polską Macierz Szkolną w Londynie i pisemko dla dzieci „Dziatwa”. Wspólnie ze Związkiem Polaków w Melbourne prowadzono składnicę podręczników szkolnych”...”
W szkolnictwie polskim Wiktorii ważnymi wydarzeniami były również:
- - Wprowadzenie języka polskiego do nauczania w szkole państwowej. Naukę rozpoczęto 17 lutego 1973 roku w Princess Hill High School
- - Pierwsza matura z języka polskiego, która odbyła się w 1975 roku ( Princess Hill High School). Przystąpiło wówczas do niej 33 abiturientów, z czego pomyślnie zdało egzamin 31. W nastepnym roku – 1976- do klasy maturalnej uczęszczało już 49 uczniów.
- - W 1981 roku, po blisko piętnastoletnim okresie starań i negocjacji społeczeństwo polskie doczekało się zgody na wprowadzenie języka polskiego do programu nauczania na Uniwersytecie Monash. Lektorat ten po dwóch latach zawieszono z powodu braku kandydatów.
Obecnie Działem Szkolnym kieruje p. Bożena Iwanowska. W tym czasie sprowadziliśmy z Polski tony podręczników, pomocy naukowych, materiałów metodycznych i multimedialnych. Otrzymaliśmy z Fundacji Semper Polonia encyklopedie i podręczniki języka polskiego jako drugiego , komputery, które są zainstalowane w Domu Polskim „Syrena” w Rowville, projektory dla dwóch szkół.
Dzięki pomocy Konsulatu RP w Sydney i Fundacji Bluma organizujemy konferencje dla nauczycieli, obóz językowy dla uczniów naszych szkół, Koncert Młodych Talentów, Turniej Wiedzy o Polsce, wręczenie dyplomów Konsula RP dla maturzystów.
Nauka języka polskiego prowadzona jest w 4 szkołach podlegających Federacji zarerjestrowanych jako oddziały szkoły Federacji .W Wiktorii działają jeszcze: 1 szkoła niezależna w Albion oraz w 3 szkoły VSL w Dandenong i University High i Geelong. Klasy dla dorosłych prowadzone są także w Biurze Federacji.
Aktualnie uczęszcza na zajęcia 152 uczniów, 51 uczniów w klasach dla dorosłych , mamy 27 nauczycieli. Mamy też 2 przedszkola: jedno w Geelong oraz drugie w South Melbourne.
Przywiązanie do zachowania języka polskiego i kultury polskiej pozostawało i pozostanie w społeczności polskiej, gdyż,jak to powiedział Adam Mickiewicz: „Polak, chociaż stąd między narodami słynny, że bardziej niźli życie kocha kraj rodzinny...” ( Pan Tadeusz, X, Emigracja).
Bożena Iwanowska
