Spotkanie rozpoczęła Bożena Iwanowski OAM witając zgromadzonych gości i opowiadając po krótce ponad 70-letnią historię szkolnictwa polonijnego w Wiktorii. Przybliżyła też aktualną sytuację szkół polskich, do których uczęszcza blisko 230 uczniów w wieku szkolnym i ponad 40 osób dorosłych.
Przedstawiła także trzy z sześciu polskich szkół społecznych: szkołę im. Mikołaja Kopernika w St. Albans – najstarszą (po szkole im. Adama Mickiewicza w Perth) placówkę edukacyjną w Melbourne, świętującą w przyszłym roku jubileusz 70-lecia, która nieprzerwanie działa w tej samej lokalizacji; szkołę im. Jana Pawła II w Albion, świętującą w tym roku swoje 30-lecie, a także najmłodszą (ale i największą po wschodniej stronie Melbourne) placówkę powstałą w 2018 roku – szkołę im. Pawła E. Strzeleckiego w Endeavour Hills.
Wspomniała także o działalności Działu Szkolnego wiktoriańskiej Federacji, który wraz z Polskim Towarzystwem Edukacyjnym w Wiktorii i Polskim Biurem Opieki Społecznej „PolCare” organizuje doroczne konferencje dla nauczycieli i liderów polonijnych, a wraz z Komisją Oświatową Polonii Australijskiej – międzystanowe konferencje dla kadry nauczycielskiej.
Następnie poprosiła wiceministra dr. Tomasza Rzymkowskiego o zabranie głosu i wręczenie Medali KEN oraz dyplomów uznania.
Tomasz Rzymkowski przedstawił cele i działania Ministerstwa Edukacji i Nauki, które zajmuje się edukacją od zerówki do najwyższego szczebla kariery naukowej. Oprócz kwestii związanych z regulacją oświaty, szkolnictwa wyższego i nauki, MEiN angażuje się również w organizację wsparcia dla rodaków żyjących poza granicami Polski. Działania programowe Ministerstwa realizowane są przez cztery instytucje:
– Ośrodek Rozwoju Polskiej Edukacji za Granicą – insytucję wyspecjalizowaną do prowadzenia placówek oświatowych oraz wspierania placówek polonijnych, która w tym roku obchodzi jubileusz 50-lecia;
– powołany w 2022 roku Instytut Rozwoju Języka Polskiego im. świętego Maksymiliana Marii Kolbego – wyspecjalizowaną placówkę wspierającą wszelkie inicjatywy o charakterze oświatowym, wychowawczym wśród Polaków i Polonii na całym świecie;
– Narodową Agencję Wymiany Akademickiej, która od 2017 roku organizuje i finansuje programy stypendialne na polskich uczelniach wyższych (studia licencjackie, magisterskie i doktoranckie), a także umożliwia osobom wykształconym poza granicami Polski udział w programach badawczych i grantowych w Polsce;
– Akademię Kopernikańską, powstałą w roku jubileuszu 550. urodzin Mikołaja Kopernika, której celem jest umiędzynarodowienie polskiej nauki i łączenie polskich naukowców z całego świata z polskimi i zagranicznymi insytutucjami naukowo-badawczymi. Instytucja ta prowadzi także szkołę wyższą o chrakterze szkoły doktorskiej.
Wiceminister Rzymkowski zapraszał do korzystania z szerokiej oferty programów i stypendiów organizowanych przez ww. instytucje i przekazywanie tych informacji swoim dzieciom, wnukom i prawnukom.
W swoim przemówieniu podkreślił również, że działania Ministerstwa Edukacji i Nauki na rzecz podtrzymywania polskości i rozwijania więzi w polskiej diasporze mogły być zrealizowane dzięki dobrej sytuacji gospodarczej Polski, plasującej się obecnie w dwudziestce najlepiej rozwiniętych gospodarek świata. Inwestycja w edukację w nasze dzieci i wnuki, szkolnictwo wyższe i polską naukę – podkreślał – to najlepsza inwestycja w przyszłość i rozwój Polski.
Zwracając się do osób wyróżnionych Medalem Komisji Edukacji Narodowej powiedział: Jesteśmy dzisiaj tutaj, aby uhonorować tych z Państwa, którzy pielęgnują polskość – mowę polską, polską historię, polskie tradycje narodowe […] Bądźmy dumni z naszej narodowości, naszego pochodzenia, naszego unikalnego kodu kulturowego, który najbardziej widoczny jest na kontynencie australijskim, którego najwyższy szczyt nosi imię wybitnego polskiego bohatera narodowego – Tadeusza Kościuszki. Nie ma lepszego dowodu obecności Polaków w Australii niż ten szczyt – dodawał. Doceniamy Państwa aktywność i troskę o to, aby kolejne pokolenia Polaków pamiętały, że są Polakami, córkami i synami narodu z ponad tysiącletnią historią.
Następnie Piotr Semeniuk, dyrektorem Departamentu Współpracy Międzynarodowej MEiN zaczął wyczytywać nazwiska osób odznaczonych Medalem Komisji Edukacji Narodowej za promocję języka polskiego w Australii, a wiceminister Tomasz Rzymkowski i ambasador Maciej Chmieliński wręczali Medale i upominki.
Medalami Komisji Eduakcji Narodowej zostały uhonorowane następujące osoby:
Magdalena Delport – koordynatorka i nauczycielka Polskiej Szkoły Sobotniej im. Marszałka Józefa Piłsudskiego w Rowville,
Joanna Gołębiowska – nauczycielka Polskiej Szkoły im. Tadeusza Kościuszki w South Melbourne,
Stefan Janus – działacz polonijny ZHP Podhale w Melbourne,
Beata Rawdanowicz – koordynatorka i nauczycielka Polskiej Szkoły im. Marii Konopnickiej w Essendon,
Grażyna Walendzik – dyrektorka i nauczycielka Polskiej Szkoły im. Jana Pawła II w Albion,
Anna Zieleniewicz – wicedyrektorka i nauczycielka Polskiej Szkoły im. Jana Pawła II w Albion.
Dzień wcześniej, na uroczystościach w Sanktuarium Bożego Miłosierdzia w Keysborough, Medal KEN otrzymała Jolanta Styczeń – dyrektorka i nauczycielka Polskiej Szkoły im. Pawła Edmunda Strzeleckiego w Endeavour Hills. Laureatka Medalu była obecna również na uroczystościach w Mount Waverley i wspólnie z pozostałymi laureatami została uwieczniona na pamiątkowej fotografii.
Następnie wiceminister Rzymkowski wręczył indywidualne dyplomy uznania Bożenie Iwanowskiej OAM – prezesce Polskiego Towarzystwa Edukacyjnego w Wiktorii i wiceprezesce Komisji Oświatowej Polonii Australijskiej, Romanowi Sawce – koordynatorowi szkół polskich przy wiktoriańskiej federacji i członkowi Community Languages School i Andrzejowi Soszyńskiemu – Honorowemu Konsulowi Generalnemu RP w Melbourne.
Z racji obchodzonego w tym roku jubileuszu 250-lecia powołania Komisji Edukacji Narodowej, Minister Edukacji i Nauki Przemysław Czarnek uhonorował organizacje polonijne z Wiktorii i Australii za zasługi w działalności na rzecz podtrzymywania polskiej tożsamości narodowej wśród dzieci i młodzieży. Dyplomami uznania zostali wyróżnieni: Komisja Oświatowa Polonii Australijskiej, Związek Nauczycieli Polskich w Australii, Federacja Polskich Organizacji w Wiktorii, Polska Szkoła im. Mikołaja Kopernika w St. Albans, Polska Szkoła Sobotna im. Marszałka Józefa Piłsudskiego, Polska Szkoła im. Marii Konopnickiej w Essendon, Polska Szkoła Podstawowa i Średnia im. Jana Pawła II w Albion, Polska Szkoła im. Tadeusza Kościuszki w South Melbourne, Hufiec ZHP Podhale w Melbourne, Muzeum i Archiwum Polonii Australijskiej, Stowarzyszenie Polaków Wschodnich Dzielnic Melbourne i Dom Polski „Syrena” w Rowille, Centralny Polski Ośrodek Społeczno-Sportowy w Albion (Klub Polski w Albion), Towarzystwo Kultury Polskiej w Wiktorii, Ośrodek Młodzieżowy „Polana”, Polski Zespół Wokalno-Taneczny „Łowicz”, Zespół Pieśni i Tańca „Polonez”, Dominikański Polski Ośrodek Duszpasterski w Wiktorii, Polskie Sanktuarium Maryjne w Essendon, Tygodnik Polski, Towarzystwo im. Fryderyka Chopina w Wiktorii, Polskie Towarzystwo Edukacyjne w Wiktorii, Paul Edmund Strzelecki Melbourne Polish School, Victorian School of Languages, Klub Piłki Nożnej „Western Eagles”, Związek Polaków w Geelong, Stowarzyszenie Profesjonalistów Polskich w Australii, Ośrodek Katolicki w St Albans, Ośrodek Katolicki w Geelong, Teatr Prób Miniatura im. Jerzego Szaniawskiego w Melbourne, Polska Fundacja Artystyczna.
Po ceremonii wręczenia Medali KEN i dyplomów głos zabrał ambasador Maciej Chmieliński. Na wstępie podziękował za zaproszenie i pogratulował wspaniałego Polskiego Festiwalu na Federation Square, w którym miał przyjemność wziąć udział. Wyraził także nadzieję na owocną współpracę z Polonią wiktoriańską, największą grupą polonijną w Australii.
Odwołując się do przykładów znanych Polaków, którzy przyczynili się do rozwoju Australii (m.in. prof. Jerzego Zubrzyckiego i prof. Lidii Morawskiej), docenił aktywność lokalnych organizacji polonijnych, zespołów folklorystycznych i szkół promujących polskość na antypodach. Kończąc, podzielił się refleksją, że według niego prawdziwymi ambasadorami Polski w Australii są właśnie członkowie polskiej społeczności, niestrudzenie pracujący na rzecz rozwoju Polonii i polskości.
Tuż przed częścią artystyczną, Elżbieta Dziedzic i Teresa Koronczewski z wiktoriańskiej federacji podziękowały panu ambasadorowi i delegacji ministerialnej za przybycie, a laureatom pogratulowały otrzymanych medali i dyplomów.
Następnie wystąpił Artur Gotz, aktor i wokalista z Polski przebywający w listopadzie na tournée po Australii i Nowej Zelandii. Artysta zaśpiewał dwie piosenki „Rodzina, ach rodzina” z repertuaru Kabaretu Starszych Panów oraz „Tango na głos, orkiestrę i jeszcze jeden głos” z muzyką i tekstem poznańskiego barda, Grzegorza Tomczaka.
Spotkanie zakończyło się poczęstunkiem i rozmowami indywidalnymi. Można były również obejrzeć wystawę „Sir Paweł Edmund Strzelecki. Traces of a researcher and traveller in Australia” przedstawiającą historię polskiego podróżnika i odkrywcy, Pawła Strzeleckiego, który w latach 1839–1843 odwiedził w celach badawczych Nową Zelandię i Australię, w tym odkrył i nazwał najwyższy szczyt Australii – Górę Kościuszki.
Justyna Tarnowska
Uroczystość odznaczenia nauczycieli szkół polskich i działaczy polonijnych Medalami KEN. Od lewej: Piotr Semeniuk, Tomasz Rzymkowski, Jolanta Styczeń, Beata Rawdanowicz, Magdalena Delport, Anna Zieleniewicz, Grażyna Walendzik, Joanna Gołębiowska, Stefan Janus, Maciej Chmieliński. Polskie Biuro Opieki Społecznej „PolCare” w Mount Waverley, 13 listopada 2023 (fot. Bogdan Płatek)
