Autorami scenariusza byli Tomasz Bartczak, prezes Związku Polaków w Melbourne i zarazem dyrektor artystyczny koncertu oraz dr Bogumiła Żongołowicz, która koncert poprowadziła. Wydarzenie rozpoczęło się minutą ciszy w hołdzie poległym obrońcom Warszawy.
Mottem koncertu był cytat „Tu zęby mamy wilcze i czapki na bakier”, pochodzący z wiersza „Żądamy amunicji” Zbigniewa Jasińskiego, ps. „Rudy” – poety, dziennikarza, Prasowego Sprawozdawcy Wojennego radiostacji AK „Błyskawica”, który w latach 50. XX wieku wyemigrował do Australii.
W półtoragodzinnym, dwuczęściowym programie artystycznym przedstawiono historię Warszawy, która pomimo trudnych dni i wielu zniszczeń odrodziła się jak feniks z popiołów. Przedwojennej Warszawy beztrosko bawiącej się na kadrach reportażu „Niedziela w Warszawie” (1938) i miasta, które 1 sierpnia 1944 roku stanęło do nierównej walki z niemieckim okupantem. Bohaterami tamtych dni byli mieszkańcy stolicy, którzy bez względu na wiek, włączali się do walki.
Wojenne nagranie z nasłuchu radia BBC – „Halo, tu mówi Błyskawica…” oraz wiersze Zbigniewa Jasińskiego „Żądamy amunicji” (w recytacji Zbigniewa Świętochowskiego, ps. „Krzysztof”) i fragment „Pieśni o Powstaniu” (w archiwalnej recytacji samego autora) – przybliżyły widowni dramatyczne wydarzenia sprzed 80 lat. Wola walki AK-owców i poświęcenie cywili wybrzmiały w poezji i piosenkach (zaaranżowanych przez Tomasza Bartczaka). Obrazu dopełniały historyczne komentarze Bogumiły Żongołłowicz, audiowizualne materiały wyświetlane na ekranie i niezwykle efektowna scenografia, o którą zadbała Taisa Zielak-Bartczak.
W koncercie w Narre Warren wystąpiła plejada polonijnych artystów z Melbourne i gościnnie Michał Macioch z Sydney. Najmłodsze pokolenie Polonii reprezentowali Polski Chór Dziecięco-Młodzieżowy w Melbourne, uczniowie z Polskiej Szkoły im. Marii Konopnickiej w Essendon oraz harcerze Hufca „Podhale” w Melbourne.
Polski Chór Dziecięco-Młodzieżowy w Melbourne, pod dyrekcją Magdaleny Biadały-Şahingöz, wzruszył widownię wykonaniem dwóch piosenek – „Chłopcy silni jak stal” (ze słowami Józefa Szczepańskiego, ps. „Ziutek”) i „Nową Warszawianką”.
Uczniowie z Essendon, wraz z nauczycielkami, wystąpili z piosenkami „Warszawskie dzieci” i „Marsz Mokotowa”, składając tym samym hołd powstańczym rówieśnikom.
„Hymn Szarych Szeregów”, „O, panie Boże, ojcze nasz” i „Pałacyk Michla” odśpiewała 20-osobowa grupa harcerki i harcerze „Podhala”.
O oprawę muzyczną koncertu zadbali Tomasz Bartczak (fortepian) i Zespół Kamila Rawdanowicza w składzie: Kamil Rawdanowicz (akordeon/keyboard), Ryan Sherwood (perkusja), Josh Orwal (gitara basowa), Aniela Rawdanowicz (trąbka) i Dominik Rawdanowicz (trąbka).
Po koncercie, głos zabrała Elżbieta Dziedzic, prezes Federacji Polskich Organizacji w Wiktorii, która podziękowała organizatorom i artystom za wspaniały, poruszający występ. Publiczność, licznie zgromadzona na koncercie (obecnych było ponad 200 osób), nagrodziła wykonawców gromkimi brawami. Organizatorzy uhonorowali artystów upominkami. Kulminacyjnym momentem wydarzenia była piosenka „Sen o Warszawie”, którą wspólnie z Michałem Maciochem wykonały wszystkie obecne na scenie osoby. Pamiątkowym zdjęciom nie było końca.
Pytając widzów o wrażenia po koncercie, większość z nich komplementowała różnorodny i wspaniale dobrany repertuar, wysoki poziom artystyczny koncertu i edukacyjny aspekt prezentowanych treści. Wielu widzów odczuło wzruszenie widząc dzieci i młodzież, tak licznie biorących udział w wydarzeniu.
Grzegorz Machnacki, członek Rady Naczelnej Polonii Australijskiej, w swoim wpisie w mediach społecznościowych, podziękował wszystkim artystom, którzy wystąpili w okolicznościowych koncertach w Narre Warren i Essendon. Podkreślił, że chociaż oba wydarzenia miały różny charakter, łączyła je wspólna pamięć o powstańcach i mieszkańcach wojennej Warszawy.
Koncertowi towarzyszyły wydarzenia dodatkowe. Wystawa poświęcona Powstaniu Warszawskiemu pt. „Home Army Ex-Soldiers living in Melbourne. Australians’ help the Warsaw Uprising. Australian Airmen”, opracowana w ramach Pilecki Project, którą uczestnicy wydarzenia mogli obejrzeć przed koncertem, w hallu Bunjil Place.
Drugim wydarzeniem była promocja najnowszej płyty Artura Gotza, polskiego aktora i wokalisty, który wielokrotnie koncertował w Australii. Wiktoriańska Federacja i Biuro Opieki „PolCare” wsparli finansowo wydanie krążka „Litania piwnic 1944”, z której pochodzi m.in. piosenka „Ponad nocą” ze słowami Tadeusza Gajcego i muzyką Artura Gotza. Podczas uroczystego lunchu, podanego w restauracji Bunjil Place, na ekranie wyświetlono nie tylko teledysk do tego utworu, ale także specjalne pozdrowienia artysty dla melbourneńskiej Polonii.
Podsumowując: koncert upamiętniający 80. rocznicę wybuchu Powstania Warszawskiego był niezwykle udanym wydarzeniem artystycznym, które podkreśliło przywiązanie Polonii melbourneńskiej do polskiej historii, tradycji niepodległościowej i wartości ważnych dla ludzi, niezależnie od kraju ich pochodzenia. Angażując do udziału w koncercie duże grono artystów indywidualnych, grupy artystyczne, uczniów, harcerzy i działaczy polonijnych, organizatorzy po raz kolejny udowodnili, że wydarzenia traktujące o polskiej historii mogą być elementem jednoczącym różne pokolenia Polaków i podtrzymującym wspólną pamięć historyczną.
Koncert został zarejestrowany, a nagranie z niego zostanie udostępnione szerszej publiczności w najbliższym czasie.
Justyna Tarnowska
Fragment relacji z wydarzenia zamiesczonej na stronie https://portalpolonii.com.au/?p=19348.
Zdjęcia: Jacek Laskowski